بسم الله الرحمن الرحیم * وبلاگ شخصی * آیت پیمان

نظریات و دیدگاهها و مقالات و آثار و زندگی نامه و سوابق آیت پیمان

بسم الله الرحمن الرحیم * وبلاگ شخصی * آیت پیمان

نظریات و دیدگاهها و مقالات و آثار و زندگی نامه و سوابق آیت پیمان

بسم الله الرحمن الرحیم *  وبلاگ شخصی  * آیت پیمان

نظریات و دیدگاهها و مقالات و آثار و زندگی نامه و سوابق و تجارب و یادداشت ها و سفرنامه های آقای آیت پیمان دبیر شورای دین پژوهان کشور اختصاص دارد.

۲ مطلب در شهریور ۱۳۹۳ ثبت شده است

۲۹
شهریور

سنجش نفع و ضرر اقدامات انصار حزب ا..

آیت پیمان

امر به معروف و نهی از منکر از فروع عبادی و از ضروریات دین است و طبق فتاوای مراجع سلف و کنونی، ضروری دین امری است که جزء اسلام است ومورد اتفاق نظر مسلمانان است و در مورد وجوب و ضرورت آن همه فقهای شیعه نظر واحد دارند و اختلاف نظری وجود ندارد. در اینکه بی حجابی و بدحجابی مصداق منکر هستندتردیدی نیست، اما امر به معروف و نهی از منکر شرایط و مراحل ظریفی دارد که رعایت دقیق آنها به آمران وناهیان تکلیف شده است . مراجع عظام کنونی اصل حجاب را ضروری دین محسوب و از مسلّمات شریعت دانستهاند و بعضی ازفقها، برخی از فروع آن را ضروری ندانستهاند و از نظر آنان اگر شخصی بدون آگاهی به اصل وجوب به ضروری بودن حجاب منکر آن شود، حکم ارتداد و کافر پیدا نمیکند، بلکه مرتکب گناه و معصیت شده است و غیر از شخصی است که آگاهانه مرتکب انکار اصل حجاب میشود. (شرح این نظریات در رسالههای عملیه و سایتهای مراجع عظام در دسترس

همگان است). همه اطمینان داریم که اسلام و احکام نورانی آن بر

مقتضای فطرت انسان وضع شده است و همه فطرتهای سالم حقیقت پذیر و کمال طلب و خداپرست هستند و اگر دین و آموزههای مذهبی با جلوههای رحمانی و زیباییهای ذاتی که در تعالیم دین نهفته است آنگونه که در سیره حقیقی رسول اکرم و معصومین علیهم السلام تجلی یافته است ومطابق شیوه آنان بیان و تبلیغ و اجرا شود، فطرتهای پاک آن را میپذیرند و از آن تبعیت میکنند. اگر چه بعضی فطرتها و طبیعتهای انحراف یافته و آلوده شده ممکن است در پذیرش احکام الهی

سرسختی و لجاجت نشان دهند. اما وظیفه آمران به معروف و ناهیان از منکر باید مطابق

تکلیف شرعی تبیین شده در فقه اسلامی به اجرا گذاشته شود، نه بر اساس تمایلات و گرایشات و احساسات فصلی و مقطعی ویا تحولات سیاسی ناشی از رفت و آمد دولتها و مدیریتها . که اگرانجام تکلیف مطابق شرع باشد باید پیوسته دایٔمی و بدون تعطیلی و بدون افراط وتفریط وبامشی اعتدالی حد وسط توسط تکلیف گرایان

بطورخالصانه عمل شود. نکته مهم که یادآوری آن برای همه ما لازم است این

است که شرط قبولی هر عملی نزد خداوند، نیت الهی عمل است «ان ا...ینظر الی قلوبکم و نیاتکم و لا ینظر الی صورکم و اعمالکم» و نصرت الهی هم شامل کسانی

میشود که فقط برای خدا حرکت و تلاش میکنند. چنانکه فرموده است: «الذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا»، اگردرمجاهدت وتلاش ما حب وبغض های شخصی و گروهی و جناحی و سیاسی و شبه سیاسی وارد شد توفیق الهی کنار میرود و خسارت اعمال ما بیشتر از منافع آن

خواهد بود. برای این نگارنده که در حد ناچیز خود دلسوز فرهنگ

و اخلاق جامعه بوده و از بداخلاقی و بدروشی گروهها و طیفهای سیاسی اعم از اصلاح طلب و اصول گرا همیشه گله مند و دردمند بوده و از وضع فرهنگی جامعه و رشد مظاهر اباحیگری در آن بسیار نالیده و از نهادهای ذیربط بسیاّر انتقاد نموده است، این سؤال به وجود آمده است که تشکل بزرگی بنام انصار حزبا... که به فرموده خودشان استعداد هفت هزار نفر خواهر و برادر آمر به معروف و ناهی از منکر را فقط در تهران داشتهاند، از سال 84 تاکنون کجا بودهاند؟ و این استعداد بزرگ را با کدام مجوز شرعی در 8 سال گذشته از کارانداخته و تکلیف شرعی امر به معروف و نهی از منکر را با چه حکمی از آنها ساقط

کردهبودند؟ حجابی که امروز در خیابانهای شهرها توسط دختران و

پسران مورد بی اعتنایی قرار میگیرد و تعداد محدودی از مردم آن را مشاهده میکنند، روزی از همین سالهای گذشته توسط یک مقام مسیٔول در برنامه پربیننده تلویزیونی مورد بی اعتنایی قرار گرفت و امر به معروف و نهی از منکر نسبت به آن را هم با صراحت تقبیح کردند،حال مایل هستیم بدانیم و حق ما است که بدانیم آن روز با چه ادلّه شرعی تکلیف از انصار حزبا... ساقط شدهبود؟وبزرگان ومرشدان این تشکل باچه توجیهی مسیٔولان آن دوره را حمایت و همراهی کردند تا اینکه در دو سال آخر و از سر ناچاری لب به انتقاد گشودند آن هم زمانی که دیگر کار از کار گذشته بود و نوشدارویی بود

بعد از مرگ سهراب. گذشته گذشت، امروز چه میخواهند بکنند؟ آیا بازهم

یک بار دیگر دوره مقطعی حرکتهای نامتعادل و برخوردهای افراطی چند روزه و سپس تعطیلی فریضه امر به معروف و نهى از منکر را با تغییر دولت و یا فضای سیاسی جامعه شاهد خواهیم بود؟ یا اینکه یک گروه مذهبی میخواهند بر اساس اصول و نظریات فقها و احکام تبیین شده در فتاوای مراجع تقلید، عمل به یک تکلیف شرعی را بطور مادام العمر و مستمر و مداوم و متعادل و

سنجیده به عهده بگیرند؟ اگر صورت اولی است که بارها آزمودهاند و جز خسارت

به بار نیاورده است و حتی موجب  تجرّى خلافکاران و بزهکاران شده و این حرکتها را به بگیر و ببند و سفت کن و شل کنهای بیهوده تعبیر کردهاند و نهایتاً به مظاهر

منکر افزودند و چیزی از آن نکاستند. از قضا سرکنگبین سودا نمود روغن بادام خشکی میفزود! اما اگر صورت دوم را خواهد داشت و حقیقت دارد که

آن هفت هزار آمر و ناهی از منکر، خودشان ابتدا معروف و منکر را به نحو صحیح شناخته و حدود شرعی و اصول و فروع آن و آموزههای دین در نحوه و شرایط و مراحل اجرای این تکلیف را آموختهاند و دقیقاً مطابق آن عمل میکنند و تعطیل بردار نیست و به دور از شایٔبههای سیاسی و در راستای حمایت از نظام و دولت،طبق خواسته ولی فقیه و در همه زمانها و مکانها با ملایمت و حسن خلق و رعایت کرامت ذاتی و آبروی انسانها و در یک کلام، پیامبر گونه و امام گونه میتوانند امر به معروف و نهی از منکر کنند جا

دارد شاکربوده و برای موفقیت آنان دعا کنیم. اما به هر حال حقیقت تلخ این است که تصویر ذهنی جامعه و افکار عمومی، خاطره خوشی از اینگونه حرکتهای سیاسی و مقطعی مدعیان حزب الهی گری و کفن پوشی بنام ارزشها و بنام برخورد با منکرات و ... در گذشته ندارد، امید است انصار حزبا... در این زمان غیر از آن باشد که در گذشته بود و بتواند این ذهنیت منفی را از افکار عمومی

بزداید و نه اینکه زنگار دیگری بر آن بیافزاید. باید عاقلانه عمل شود و عمل عاقلانه آن است که نفع و ضرر را دقیق محاسبه نمود و نفع را قطعی وخسارت را منتفی و ضرر محتمل را چارهاندیشی کرده وسپس به انجام

تکلیف بپردازند. 

  • دبیرخانه دین پژوهان
۱۱
شهریور

به بهانه روز جهانی مسجد

« با خاطره ای از پاریس»

آیت پیمان

در مهرماه سال 1386 برای یک مأموریت فرهنگی در سازمان یونسکو برای 10 روز در پاریس اقامت داشتم. ماه رمضان بود و در هیئت اعزامی تنها فرد دائم السفر بودم و به علت روزه دار بودن صبح ها که همراهان مشغول صرف صبحانه بودند، برای ورزش و پیاده روی به پارک بزرگ و معروف منطقه لابیانس که در نزدیکی هتل بود می رفتم. پارک بسیار بزرگ و وسیعی است که تمامی جاذبه های طبیعی مثل تپه، صخره، درّه، رودخانه، دریاچه، غار، آبشار، چشمه، جنگل و فضاهای سبز بزرگ را در آن تعبیه کرده اند و صبحها گروهها و افراد زیادی برای ورزش صبحگاهی به این پارک می آیند و در فصل پاییز طراوت و زیبایی دوچندان دارد.به آن منطقه پاریس منطقه عرب نشین هم می گویند.

روز سوم اقامت ما یکشنبه بود و طبق برنامه قبل ساعت 7 صبح از سمت تپه بلندی که به تمام محیط پارک اشراف داشت وارد پارک شدم، دو اتفاق خیره کننده وضعیت پارک را تغییر داده بود، یکی لایه های ظریف و ابرگونه مه رقیقی که در پستی و بلندی ها ورودی دریاچه پارک در حرکت بودند و یکی دیگر، سفیدی یکپارچه ای که قسمت های فضای سبز و پیاده روها و کنار دریاچه پارک را فرا گرفته بود!

از دور معلوم نبود اینهمه سفیدی برای چیست، اما از تپه که پایین آمدم و نزدیک تر رفتم متوجه شدم که صدها عروس و داماد با لباس سفید عروسی که اغلب ساق دوش ها و همراهانی هم داشتند که سفید پوشیده بودند، فضای پارک را پر کرده اند و عده ای از آنها در صف انتظار بودند و عده ای دیگر در اطراف دریاچه و در کنار چشم اندازه های زیبا مشغول فیلمبرداری و عکاسی بودند.

کنجکاوی بنده باعث شد با چند نفر در مورد این رویداد صحبت کنم، توضیح دادند تمام یکشنبه ها، صبح تا ظهر این اتفاق در این پارک می افتد و علت آن هم کلیسای تاریخی سنگی و بزرگی است که روی یکی از تپه های بلند کنار دریاچه پارک، صدها سال قبل ساخته شده است و مسیحیان معتقدند که عقد عروسی در این کلیسای متبرک برایشان شگون دارد و مبارکی و خوشبختی می آورد و با این عقیده خانواده ها از ماهها قبل وقت کوتاهی بین 7 صبح تا 2 بعدازظهر در این کلیسا برای عقد فرزندان خود رزرو می کنند و چون تعداد عروس و دامادها هر هفته زیاد هستند، ساعاتی قبل از عقد حضور می یابند تا از زیبائی های پارک برای گرفتن عکس و فیلم هم استفاده کنند و با امکاناتی که با خود می آورند روی میزهای پارک از همراهان خود با شیرینی و آبمیوه و تنقلات و بعضی موارد هم با صبحانه پذیرائی می کنند و در وقت مقرر خود، با همراهان در کلیسا حاضر شده و مراسم عقد را انجام می دهند.

آنجا دنیای غرب و قلب اروپا بود، جایی که دهها سال زیر سیطره فرهنگ الحاد و دین ستیزی جامعه ای لائیک و تابع فرهنگ اومانیست و اباحه گری شده است، ولی هنوز به پاره ای معتقدات مذهبی و سنتهای خویش پایبندی نشان می دهند. در حالی که کلیساها در اروپا از رونق افتاده اند و خالی از معنویت و جاذبه دینی هستند و بیشتر به یک مکان تاریخی و توریستی تبدیل شده اند تا یک مکان عبادی، اما بازهم آیین ازدواج صرفا در کلیسا و با انجام تشریفات مذهبی و دعا و ... توسط کشیش انجام می شود.

برکسی پوشیده نیست که جایگاه مسجد در اسلام و در آیات قرآن و روایات در بالاترین منزلت و در بالاترین رتبه قرار داده شده است و رسول گرامی اسلام به توجه دادن مسلمانان به مسجد و ارزش بی مانند آن اهتمام و تأکید فراوان داشتند. مسجد در اسلام محور تمام فعالیت های دینی، فرهنگی و اجتماعی و محل ارتباطات اسلامی و هماهنگیامور مسلمین و محل حل اختلاف و دعاوی و مکان قضا و بسیج اقشار و در یک کلام مرکز حکومت دینی بوده است.

اولین اقدام حاکمیتی پیامبر بزرگوار اسلام(ص) در اقامت کوتاه خود در منطقه قبا و سپس در محل استقرار خویش در مدینه، ساخت مسجد و تمرکز دادن به تمام امور در مسجد بوده است. حال چگونه است که مساجد ما فقط به محل نماز و سوگواری و تا حدودی جشن مذهبی تبدیل شده اند و سایر کارکردهای عالی مسجد را از آن منتزع کرده ایم؟

حتی اهل سنت توجه مناسب تری به مساجد خویش دارند و در هر کجای جهان کهقدم می گذاریم بزرگترین و زیباترین و نظیف ترین مکان برای اهل سنت مساجد آنان است، اما در کنار آنها شاهد مساجد محقر و غیر نظیف و فاقد امکانات شیعیان هستیم که به عقیده نگارنده وجود بعضی از مساجد شیعی در اروپا و آمریکا نقض غرض است و نبودش بهتر است زیرا باعث وهن و تحقیر شیعه میباشند.! و همین طور است در مورد وضع اسف بار مساجد فرسوده و بعضا خشت وگلی با ظاهر ناهنجار و اندرون نامطلوب در شهرها و روستاههای مناطق محروم کشورمان!!

بهتر است در نظام اسلامی در مورد مسجد فقط به فرمایشات تبلیغی و شعارهای کلیشه ای اکتفا نشود و عملاً در هر شهر و دیار و منطقه و محله، امامان جمعه و جماعت و استانداران و فرمانداران و بخشداران و مدیران فرهنگی و تبلیغی بعد از سر دادن آن همه شعار در سخنرانی ها و خطبه خوانی ها، بخشی از وقت خویش را به حضور در مسجد و توقف در آن مکان و پذیرفتن مراجعین و معاشرت با اهل محل و انتقال پاره ای امور به مسجد، اختصاص دهند و برای حضور مردم در مسجد زمینه سازی کنند و متولیان مساجد را نیز در این زمینه ها فعال وتشویق نمایند.

اگر این رویکرد به وجود آمد، آنگاه می توانند از مردم برای برگزاری مراسم عقد و ازدواج و ولیمه ها و جشن تکلیف ها و مراسم جشن و سرور ویژه ،مثل فارغ التحصیلی و تولد و ... نیز دعوت نمایند و جایزه ها و امتیازات و مشوق هایی هم قرار دهند و همکاری خوبی با مردم به عمل بیاورند تا در آنها ایجاد انگیزه کند.

به هرحال صاحبان وعظ و منبر و خطابه و نویسندگان و مدیران و متولیان فرهنگی توجه دائم بفرمایند که در توصیه های قرآن کریم بعد از هر تأکید و تشویقی به ایمان و ارزشهای دینی ، بلافاصله به عمل صالح بعد از آن ایمان تأکید شده است و فلسفه این دعوت مکرر در قرآن این است که ما به هر آنچه از دین که وسعمان می رسد بایستی بی وقفه وبدون مسامحه عمل کنیم تا رفتارهای فرهنگی براساس دین عملا در جامعه دینینهادینه وترویج شوند.

یقینا امامان جماعتی که دقایقی بعد از اذان و معطل ماندن نماز گزاران با تأخیر در مسجد حاضر می شوند و از کنار دیوار به محراب رفته و سپس زودتر از همه مردم از مسجد خارج می شوند و به پشت سر خود التفاتی ندارند و اهل معاشرت وخوشروییبا مردم و بخصوص جوانان نیستند، هیچگاه نمی توانند فرهنگ ساز باشند و به جایگاه و منزلت مسجد بیافزایند و با این وضع کنونی ناگزیر شاهد تنزل جایگاه وتداوم غربت ومهجوریت مساجد نزد نسلهای آینده مان خواهیم بود.     والسلام

 

 

  • دبیرخانه دین پژوهان